SÖZLEŞMESİ BİRDEN FAZLA NÜSHA İMZALANAN İHALELERDE DAMGA VERGİSİ DEĞİŞİKLİĞİ

1. Kamu İhalelerinde Sözleşmelerin Birden Fazla Nüsha Düzenlenmesi

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu çerçevesinde gerçekleştirilen ihalelerin sözleşmelerinin uygulama usul ve esasları 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nda yer almaktadır. 4735 sayılı Kanunu’nun “Tip Sözleşmeler” başlıklı 5’nci maddesinde aşağıdaki hüküm yer almaktadır:

“Bu Kanunun uygulanmasında uygulama birliğini sağlamak üzere mal veya hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Tip Sözleşmeler Resmi Gazetede yayımlanır.

(Değişik ikinci fıkra: 20/11/2008-5812/31 md.) İdarelerce yapılacak sözleşmeler Tip Sözleşme hükümleri esas alınarak düzenlenir. Mal ve hizmet alımlarında, Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.”

Kanun metninde görüleceği üzere idareler Kamu İhale Kurulu tarafından hazırlanan mutat sözleşmeleri kullanmaktadırlar. Bu sözleşmeler ihale uygulama yönetmeliklerinin eklerinde yer almaktadırlar.

İhale uygulama yönetmeliklerinin eklerinde yer alan ve kamu ihalelerinin tümünde uygulanan mal, hizmet ve yapım işlerine ait tip sözleşmelerin 35’inci maddesinde;

“Bu sözleşme …. Maddeden ibaret olup, İdare ve yüklenici tarafından tam olarak okunup anlaşıldıktan sonra …/…/….. tarihinde 1 nüsha olarak imza altına alınmıştır. Ayrıca idare, yüklenicinin talebi halinde sözleşmenin aslına uygun idarece onaylı bir suretini Yükleniciye verecektir” denilmek suretiyle sözleşmelerin bir nüsha olarak düzenlenmesi öngörülmüştür.

Ancak sözleşmelerin dipnotlarında ise sözleşmelerin bir nüshadan fazla olarak düzenlenebileceği belirtilmektedir. Uygulamada da yükleniciler kendilerinde de resmi bir örnek olması açısından genellikle fazladan bir nüsha talep etmektedirler.

2. Birden Fazla Nüsha Üzerinden Sözleşme Yapılan İhalelerde Damga Vergisi Uygulaması

Yukarıda belirttiğimiz üzere kamu ihalelerinde idare ile yüklenici arasında sözleşme büyük bir çoğunlukla akdedilmekte olup bu sözleşmelerin nüsha sayısı kaynaklı yüklenicinin ödeyeceği Damga vergisi doğmaktadır.

• Eski Düzenleme:

Damga Vergisi Kanunu’nun 5’nci maddesinde “Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kağıtların her nüshası ayrı ayrı aynı miktar veya nispette Damga Vergisine tabidir” hükmü yer almaktaydı.

Böylece birden fazla nüsha üzerinden akdedilen sözleşmelerde nüsha adedince damga vergisi doğmaktaydı.

Aynı Kanuna ekli (1) sayılı Tablo’nun I/A-1 fıkrasında; akitlerle ilgili belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerin binde 9,58 oranında damga vergisine tabi olduğu belirtilmiştir.

Örneğin 1.000.000,00 TL üzerinden sözleşmesi akdedilen bir ihalede eğer sözleşme tek nüsha üzerinden akdedilmiş ise 9,580,00 TL sözleşme akdedilmesi kaynaklı bir damga vergisi doğmuş olacaktır.

Ancak zaman zaman idarelerimiz veya yüklenici kaynaklı sözleşmelerin birden fazla akdedildiği de görülmektedir. Bu nedenlerle ihale sonucu 2 nüsha üzerinden sözleşme akdedilecek olursa o zaman da sözleşme kaynaklı ödenecek damga vergisi miktarı 9.580,00 x 2 = 19.160,00 TL olacaktı eski düzenlemeler uyarınca.

• Yeni Düzenleme:
  

9 Ağustos 2016 tarihli ve 29796 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yatırım ortamının iyileştirilmesi amacıyla bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun” un 23’üncü maddesinde aşağıdaki düzenleme yer almaktadır; 

1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kâğıtlardan, maktu vergiye tabi olanların her bir nüshası ayrı ayrı aynı miktarda; nispi vergiye tabi olanların ise sadece bir nüshası damga vergisine tabidir.”

Görüleceği üzere yeni düzenlemede nüsha üzerinden hesaplanacak damga vergisi düzenlenen kağıtların maktu vergiye ve nispi vergiye tabi olup olmamasına göre ayrı düzenlenmiştir.

Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı Tablo’nun I/A-1 fıkrasında; akitlerle ilgili belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerin binde 9,58 oranında damga vergisine tabi olduğu belirtilmiştir. Dolayısıyla belli bir parayı ihtiva eden Kamu İhale Kanunu’na göre akdedilen sözleşmelerde sözleşme tutarı üzerinden nispi (oransal) vergi kesintisi yapılmaktadır.

Dolayısıyla yeni uygulamada kamu ihalelerinde birden fazla nüsha üzerinden de sözleşme akdedilse sadece tek nüsha üzerinden damga vergisi hesaplanacaktır. 

Az önceki örneğimizden hareket edecek olursak yeni uygulamada 2 nüsha üzerinden sözleşme akdedilmesi durumunda o zaman da sözleşme kaynaklı ödenecek damga vergisi miktarı 9.580,00 x 2 = 19.160,00 TL olarak hesaplanmayacak sadece tek nüsha üzerinden 9.580,00 TL olarak hesaplanacaktır.