YAPIM İŞLERİNDE İŞİN DEVAMI SIRASINDA İHTİYAÇ DUYULACAK YENİ BİRİM FİYATLARI İSTEKLİLER İHALEYE GİRERKEN İSTEDİKLERİ GİBİ BELİRLEYEBİLİRLER!

(31.03.2015)

Sayıştay Temyiz Kurulu 2014 tarihli kararında anahtar teslim götürü bedel işlerde ihaleden önce isteklilerden "Zorunlu Hallerde Yaptırılacak İlave İşlere Ait Teklif Fiyat Listesi" istenmesi ve işin devamı sırasında yapımına ihtiyaç duyulan yeni birim fiyatların bu listede yer alan fiyatlara göre belirlenmesinde mevzuata aykırılık görmemiştir.

Sayıştay 8. Dairesinin 1396 sayılı ilamında;

“İhale dokümanının bir parçası olarak verilen ve yüklenici tarafından doldurulup teklif ekinde sunulan “Zorunlu Hallerde Yaptırılacak İlave İşlere Ait Teklif Fiyat Listesi” bulunmaktadır. Bu listede 13 adet imalat kalemine yer verilmiş, 14 nolu kalem olarak da kamu idareleri birim fiyatları için “Tenzilat Oranı” istenmiştir. Yüklenici tenzilat oranını “% 0” olarak belirlemiştir.

Öncelikle YİGŞ’nin 23 üncü maddesinde yeni birim fiyatın nasıl tespit edileceği belirlenmişken, “Zorunlu Hallerde Yaptırılacak İlave İşlere Ait Teklif Fiyat Listesi” hazırlanması mümkün değildir. Kaldı ki böyle bir liste ancak isteklilerin ihaleyi almasında etkili olması halinde mantıklı olabilecektir. Oysa idari şartnamenin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 36 ncı maddesinde; “36.1-Bu ihalede tekliflerin değerlendirilmesinde ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.

36.2-Birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğunun anlaşıldığı durumlarda, ihale komisyonuna sunulan “iş deneyimi belgeleri”nin fiyat dışındaki unsur olarak değerlendirilmesi suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenecektir.” denilmektedir. Bu hükümlere göre “Zorunlu Hallerde Yaptırılacak İlave İşlere Ait Teklif Fiyat Listesi”nin ihalenin alınmasında hiçbir etkisi bulunmamaktadır.”

Denilmiş ve bu uygulamanın sonucunda hakedişte aynı iş kaleminin eksilen işler kısmında  yüklenicinin teklif ekinde verdiği fiyat üzerinden yer alması, buna karşılık artan işler kısmında ise kamu kurumu veya faturalı fiyatlar üzerinden yer alması sonucu kamu zararı oluştuğu gerekçesiyle tazmin hükmü verilmiştir.

Sayıştay Temyiz Kurulu ise;

İdarece, ileride iş artışı olabileceğinin düşünüldüğü ve bu artışın götürü kapsamı esas işten ayrılmasının teknik ve ekonomik olarak mümkün olmayacağının tespit edildiği, resmi kurumların her yıl yayımladığı "birim fiyat" kitaplarında bulunmayan ve parasal olarak ağırlık teşkil eden muhtemel önemli iş kalemlerinin fiyatları hakkında önceden bilgi sahibi olmak, ileride oluşabilecek fiyat artışlarından ve yapım maliyet artışlarından etkilenmemek, liste içeriği iş kalemlerinde iş artışı olması halinde, yüklenici ile İdare arasında yeni fiyat konusunda herhangi bir anlaşmazlık çıkmasını, bu nedenle işin duraklamasını, gecikmesini, gecikmeden doğacak kamu zararını engellemek, fiyat anlaşmazlığı neticesinde inşaat/imalat çalışmalarının çıkmaza girmesini önleyerek çalışmaların çevreye verdiği rahatsızlık ile mağdur olabilecek halkın/esnafın mağduriyet sürelerinin uzamasını engellemek amacı ile maddi ve manevi olarak kamu yararı anlayışı gereği "Zorunlu Hallerde Yaptırılacak İlave İşlere Ait Teklif Fiyat Listesi" nin düzenlendiği ve ihale dokümanı olarak belirlendiği, ihale dokümanına eklenen bu evrakın 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu Temel İlkeler başlıklı 5’inci maddesi hükmü gereğince ihalelerde rekabetin eşit muamelenin ve ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanarak kaynakların verimli kullanılmasını net bir şekilde sağladığı, İdarenin bu önemli ve kapsamlı iş için öngörülmeyen durumların hangi iş kalemlerinde olabileceğini teknik açıdan değerlendirdiği ve özellikle her açıdan kamu zararını önlemek için iş artışı maliyetlerinin sabit tutulabilmesi amacıyla İdare lehine tedbir alarak ihale öncesinde fiyatları tespit ettiği; dolayısıyla, "Zorunlu Hallerde Yaptırılacak İlave İşlere Ait Teklif Fiyat Listesi"nin işin alınmasında etkin olmadığının İdare tarafından bilinerek işin uygulanması yani yapım aşamalarında İdarenin aleyhine olabilecek muhtemel durumları minimize edebilmek amacıyla istenildiği anlaşıldığından yapılan uygulama nedeniyle kamu zararına sebebiyet verildiğinden bahsetmek mümkün değildir.

Şeklinde hüküm vermiştir.

Somut olayda isteklilere sözleşmenin uygulanması esnasında yeni birim fiyat tespitinde kullanılmak üzere "Zorunlu Hallerde Yaptırılacak İlave İşlere Ait Teklif Fiyat Listesi" ihale dokümanı kapsamında verilmiş ve doldurmaları istenmiştir. Bu listede 13 adet imalat kalemine isim olarak yer verilmiş, 14 nolu kalem olarak da kamu idareleri birim fiyatları için “Tenzilat Oranı” istenmiştir. Sayıştay Temyiz Kurulu yapılan işlemde mevzuata aykırılık görmemiştir.

Bu karara göre;

İdareler gerek anahtar teslim götürü bedel gerekse birim fiyat teklifli yapım işi ihalelerinde yeni birim fiyat tespitinde kullanılmak üzere isteklilere "Zorunlu Hallerde Yaptırılacak İlave İşlere Ait Teklif Fiyat Listesi" verebilirler,

Bu listede iş kalemleri tek tek sayılabileceği gibi kamu kurumu birim fiyatları üzerinden tenzilat oranı belirtilmesi de istenebilir,

İhalenin alınmasında bu fiyatların hiçbir etkisi olmadığından istekliler ismen belirtilen iş kalemleri için fahiş fiyatlar belirleyebilirler,

 Tenzilat oranı istenen kamu kurum birim fiyatları için somut olayda olduğu gibi sıfır tenzilat ya da birim fiyatların % fazlası şeklinde de teklif sunabilirler.

Sayıştay Temyiz Kurulu kararından çıkan sonuçlar bu olmakla birlikte, idarelerin böyle bir yönteme başvurmamalarını (böyle bir yönteme başvurmaya cesaret edebilecek idare sayısının çok az olacağı bilinmekle birlikte) tavsiye ediyoruz.

İHALE HUKUKUNA İLİŞKİN TÜM SORULARINIZ İÇİN 0535 645 00 20. HEMEN ARAYIN