Yapım İşleri Fiyat Farkı Hesabı İçin Farklı Katsayı ve Endeks Belirleme

1. İmalatın Farklı Aşamalarında Uygulanmak Üzere Farklı Endeksler Belirleme

Kararnamenin 5/7 maddesinde,

“İşin nitelik ve kapsamına göre imalatta kullanılacak malzemelerin niteliği ile iş programına göre malzemenin kullanılacağı safha dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3, b4 ve b5 değerleri için imalatın farklı aşamalarında uygulanmak üzere farklı endeksler belirlenebileceği gibi, bu değerlerin her biri için yukarıda sayılanlar arasından aynı anda birden fazla endeks de belirlenebilir. Ağırlık oranını gösteren sabit katsayılarından biri, birkaçı veya tamamı kullanılarak, yapım işinin farklı bölümleri/aşamaları için toplamları bire (1.00) eşit olacak şekilde farklı fiyat farkı katsayıları belirlenebilir.”

denilmektedir.

Bu hükme göre örneğin, dış cephesinde giydirme cam yapılacak bir bina inşaatında, ihale dokümanında (b1) katsayısına uygulanacak olan Ço, Çn  “Metalik olmayan mineral ürünleri” için binanın genelinde 26 numaralı “Metalik Olmayan Diğer Mineral Ürünleri” endeksinin kullanılması; giydirme cephe imalatının yapılacağı aylarda ise 261 numaralı “Cam ve Cam Ürünleri” endeksinin kullanılması öngörülebilir.

Benzer şekilde, diğer sabit katsayılar için de malzemenin kullanılacağı safha dikkate alınarak farklı endeksler belirlenebilir. Ancak madde hükmünde katsayılar sayılırken “b1, b2, b3, b4 ve b5 değerleri için” denilmiş, “c” katsayısı unutulmuştur. Dolayısıyla “c” katsayısına karşılık gelen “Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için” imalatın farklı aşamalarında uygulanmak üzere farklı endeksler belirlenmesi mümkün değildir.

2. Sabit Katsayıların Her Biri İçin Aynı Anda Birden Fazla Endeks Belirleme

Kararnamenin 5/7 maddesindeki, “… fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3, b4 ve b5 değerleri için imalatın farklı aşamalarında uygulanmak üzere farklı endeksler belirlenebileceği gibi, bu değerlerin her biri için yukarıda sayılanlar arasından aynı anda birden fazla endeks de belirlenebilir...”

Hükmüyle sabit katsayılar için aynı anda birden fazla endeks belirlenebilmesine imkan sağlanmışsa da, bu düzenleme esasında, endekslerin tanımında yer alan ve idarelere bir sabit katsayı için ihale dokümanında birden fazla endeks belirleyebilmesine imkan tanıyan “ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını” ifadesinin doğal sonucunun yeniden ifade edilmesidir.

Örneğin Kararnamenin 5/4 maddesinde, Do, Dn: Demir ve çelik ürünlerinin  TUİK tarafından yayımlanan endekslerden,

27 numaralı “Ana Metaller”,

271 numaralı “Esas Demir, Çelik ve Demir Alaşımları”,

272 “Borular”,

273 numaralı “Diğer İlk İşlenmiş Demir ve Çelik Ürünleri”,

274 numaralı “Değerli Ana Metaller ve Diğer Demirli Olmayan Metaller”,

275 numaralı “Metal Döküm Hizmetleri”,

sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,

ifade ettiği belirtilmek suretiyle, sayılanlar arasından birden fazla endeks ismi belirlenebilmesine imkan verilmiştir. Bu örnekte idareler, “b2: Demir ve çelik ürünlerinin ağırlık oranını temsil eden sabit katsayı” için aynı anda 27 numaralı “Ana Metaller” ile 271 numaralı “Esas Demir, Çelik ve Demir Alaşımları” endekslerinin kullanılmasına yönelik ihale dokümanında düzenleme yapabilirler.

Diğer taraftan yukarıda belirtildiği üzere, Kararnamenin 5/7 maddesinde katsayılar sayılırken “b1, b2, b3, b4 ve b5 değerleri için” denilmiş, “c” katsayısı unutulmuştur. Dolayısıyla “c” katsayısına karşılık gelen “Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için” Kararnamenin 5/7 maddesi uyarınca aynı anda birden fazla endeks belirlemek mümkün değilse de, 5/4 maddesinde “Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için”, 29 numaralı “Makine ve Teçhizat b.y.s.”,  291 numaralı “Uçak, Motorlu Taşıt ve Motosiklet Motorları Hariç Olmak Üzere Mekanik Güç Kullanımı ve Üretimi İçin Makineler”, 292 numaralı “Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 293 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 295 numaralı “Diğer Özel Amaçlı Makineler” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını, ifade edeceği şeklinde düzenleme yapılmış olduğundan, idarelerin “Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için” de, aynı anda birden fazla endeks belirlemeleri mümkündür.

Kararnamenin 5/4 maddesindeki tanımlar ve 5/7 maddesindeki hüküm gereği idarelerin ihale dokümanında aşağıdaki şekilde belirleme yapmaları mümkündür:

“b1 = 0,20

26 numaralı “Metalik Olmayan Diğer Mineral Ürünleri” = 0,15

261 numaralı “Cam ve Cam Ürünleri” = 0,05”

Hakediş raporu üzerinde fiyat farkı hesabı yapılırken, 0,15 katsayısına 26 numaralı “Metalik Olmayan Diğer Mineral Ürünleri” endeksi; 0,05 katsayısına ise 261 numaralı “Cam ve Cam Ürünleri” endeksinin değişim oranı uygulanacaktır.

3. İşin Farklı Bölümleri/Aşamaları İçin Farklı Katsayılar Belirleme

Kararnamenin 5/7 maddesindeki, “Ağırlık oranını gösteren sabit katsayılarından biri, birkaçı veya tamamı kullanılarak, yapım işinin farklı bölümleri/aşamaları için toplamları bire (1.00) eşit olacak şekilde farklı fiyat farkı katsayıları belirlenebilir.”

Hükmüne göre, idareler daha gerçekçi bir fiyat farkı hesabı yapabilmek adına işin farklı bölümleri/aşamaları için toplamları bire (1.00) eşit olacak şekilde ihale dokümanında farklı katsayılar belirleyebilirler. Örneğin, yapım işinin kazı imalatı; betonarme imalatları; ince işler; peyzaj imalatları; çevre düzenlemesi imalatları gibi farklı imalat bölümleri için ayrı sabit katsayılar belirlenebilir.

Yargı Kararı

...

İHALE HUKUKU İLE İLGİLİ TÜM SORULARINIZ İÇİN 0535 645 00 20