Akaryakıt İstasyonları, Çalışmaları, Petrol Satışları, Bayilik Lisansı ve Sorumluluklar Hakkında Sorunlar ve Cevapları

Akaryakıt İstasyonları, Çalışmaları, Petrol Satışları, Bayilik Lisansı ve Sorumluluklar Hakkında Sorunlar ve Cevapları

Bayilik Lisansı Ne Anlama Gelir? Nedir?

Bayilik lisansı, gerçek veya tüzel kişinin piyasada bayilik faaliyeti gösterebilmesi için 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu (Kanun) kapsamında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu''ndan (EPDK) almak zorunda olduğu izin belgesidir. Bayilik lisansı sahibine, lisansta yer alan faaliyetin yapılması ile bu konularda taahhütlere girişilmesi haklarını verir. Lisans ile tanınan haklar, ilgili ve diğer mevzuatta kayıtlı hususların yerine getirilmesi koşuluyla kullanılabilir. Piyasa faaliyeti yürütülen her bir tesis için ayrı lisans alınır. Lisanslar hiçbir surette devredilemez. Bayilik lisansları, lisansta belirtilen tarihte yürürlüğe girer. Lisans sahibinin lisans kapsamındaki hak ve yükümlülükleri bu tarihten itibaren geçerlilik kazanır.

 

Nihai Tüketicilere Akaryakıttan Kaynaklı Verilen Zararlar Nasıl Tazmin Edilecektir?

Teknik düzenlemelere uygun olmayan petrol ikmali nedeniyle kullanıcıya verilen zarar ve hasarların tazmini hususu, kullanıcıların muhatap olduğu lisans sahibi gerçek ve tüzel kişilerin lisanslarında ve sözleşmelerinde yer alır. Teknik düzenlemelere uygun olmayan akaryakıt ve madeni yağ ikmal edenler tüketiciye verdikleri zarar ve hasarları tazmin etmekle yükümlüdür. Zarar ve hasarların tazmini hususunda taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklar Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde tüketici hakem heyetleri veya tüketici mahkemelerince çözülür.

 

Eksik Akaryakıt Alınması Halinde Sorumluluk Kime Aittir? Bayinin Sorumluluğu Nelerdir?

Bayiler kullanıcılar haricinde yeniden satış amaçlı satış yapılmaması ile yükümlüdür. Ayrıca Kanun''a göre bayiler, akaryakıtların kullanım amacını, niteliğini, niceliğini değiştirmemek ile de yükümlüdür. Bayi, akaryakıtın temini ve satışına yönelik kantar, akaryakıt pompası, sayaç vb. donanımın bakım, ayar ve muayenesini, Ölçüler ve Ayar Kanununa dayanılarak çıkarılan diğer mevzuatta belirtilen usul ve esaslara uygun olarak yapacaktır. Ayrıca bu amaçla rapor tutmak ve bu raporları muhafaza etmekle de yükümlüdür. Kantar, akaryakıt pompası ve sayaç ayarlarının bozuk olması veya ölçüm birimlerine ilişkin kurallara aykırılık nedeniyle akaryakıt tesliminin eksik yapıldığının tespiti halinde, bayi tespit edilen miktar çerçevesinde talep edilecek zarar ve ziyanı ödemekle yükümlüdür.

 

Bayilik Lisansında Hangi İşlemler Yapılır?

Başvuru sırasında istenen belgelerin ilgili mevzuata uygun olup olmadığı hakkındaki değerlendirme, belgelerin EPDK merkez evrakına giriş tarihini izleyen on iş günü içerisinde tamamlanır. Lisans başvurusunun ilgili mevzuata uygun yapılmadığının tespiti halinde, söz konusu eksikliklerin on iş günü içerisinde giderilmesi başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Aksi takdirde sunulan belgelerin iade edileceği yazıda yer alır. Söz konusu süre içerisinde de eksiklikler giderilmezse başvuru yapılmamış sayılır ve başvuru evrakı iade edilir. Bayilik lisansı başvurularında lisans bedellerinin tamamı başvurudan önce peşin ödenir. İade edilen veya reddedilen bayilik lisansı başvuruları için ödenmiş lisans bedeli talebi halinde başvuru sahibine iade edilir. İnceleme ve değerlendirmede lisanslar açısından ilgili mevzuatta öngörülen amaçlara uygunluk göz önünde bulundurulur. İnceleme ve değerlendirme sürecinin sonuçlandırılabilmesi için, başvuru sahibinden, ihtiyaç duyulan her türlü ek bilgi ve belge istenebilir. Ayrıca başvuru sahibini temsile yetkili şahıslar doğrudan görüşme yapmak üzere çağrılabilir. Bayilik lisansı başvuruları en geç altmış gün içerisinde EPDK Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı''nca sonuçlandırılır.

 

Bayi ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Arasındaki Bildirimler Nasıl Olacak?

EPDK ile bayi arasındaki bildirimler Tebligat Kanunu hükümlerine uygun olarak yapılır. EPDK tarafından istenen belgelerin EPDK'nın yazışma adresine gönderilmesi ya da genel evrak birimine elden teslimi gerekir. Doğrudan EPDK personeli adına gönderilen belgeler teslim alınmaz. Belgelerin yasal süresi içerisinde EPDK’ya ulaştırılması gerekir. Postadaki gecikmeler dikkate alınmaz. Faks üzerinden işlem yapılmaz. Öte yandan, EPDK'daki müracaat ve işlemlere ilişkin bilgi talepleri mevzuat çerçevesinde yazılı olarak yanıtlanmaktadır.

 

Lisans Tadili Ne Anlama Gelmektedir? Hangi Hallerde Bedel Alınmaz?

Lisansta yer alan hususlarda değişiklik yapılmasını gerektirecek faaliyetler, EPDK tarafından onaylanıp lisansa işlenmedikçe yapılamaz. EPDK'nın söz konusu değişikliği onaylama işlemine lisans tadili denir. Lisanslar, lisans sahibinin talebi veya EPDK tarafından re’sen tadil edilebilir. Dağıtıcısının unvanı tadil edilen bayilerin lisanslarına kayıtlı dağıtım şirketi bilgisi re‘sen tadil edilmektedir. Lisansa kayıtlı bir bilginin değişmesi veya lisansa bilgi eklenmesinin veya lisanstan bilgi çıkarılmasının gerekmesi halinde, bu durumun vuku bulmasından veya lisans sahibi tarafından öğrenilmesinden itibaren en geç altmış gün içerisinde, lisans sahibi gerekli tüm bilgi ve belgelerle birlikte Kuruma başvuruda bulunarak lisansının tadilini talep etmek zorundadır. Söz konusu süre bayilik lisansına kayıtlı dağıtım şirketinin değişmesi halinde üç ay olarak uygulanır.

Aynı lisansa ilişkin olarak birden fazla türde tadil yapılması için bir dilekçeyle talepte bulunulduğu takdirde tek lisans tadili bedeli alınır. Yetkili idare tarafından gerçekleştirilen mahalle, cadde, sokak ve benzeri yer ismi değişiklikleri nedeniyle yapılacak lisans tadillerinden lisans tadil bedeli alınmaz. Bunun yanı sıra maddi hatalardan kaynaklanan tadiller ile EPDK tarafından re’sen yapılan tadillerden lisans tadil bedeli alınmaz. Tarımsal amaçlı satış tankerleri veya sabit köy pompalarının lisanstan çıkarılması için yapılan lisans tadil müracaatlarında lisans tadil bedeli alınmamaktadır. İade edilen veya reddedilen bayilik lisansı tadil başvuruları için ödenmiş lisans tadil bedeli, talebi halinde başvuru sahibine iade edilir.

 

Aynı şahıs işlettiği farklı akaryakıt istasyonları için farklı dağıtıcılara bayilik sözleşmesi yapabilir mi?

Aynı şahsın farklı akaryakıt istasyonları için farklı dağıtım şirketleriyle bayilik sözleşmesi yapmasında sakınca bulunmamaktadır. Ancak bu akaryakıt istasyonlarının her biri için ayrı bayilik lisansı alınır.

 

Akaryakıt İstasyonları Hediye, Eşantiyon, Kampanya Adlarıyla Promosyon Yapabilir mi?

Kurul 15.12.2010 tarihli ve 2924/2 sayılı Kararıyla; akaryakıt ve madeni yağ satışlarında hizmet ve finansal promosyonlar hariç, hediye, eşantiyon, kampanya ve sair adlarla promosyon yapılmasını yasaklamıştır.

 

EPDK’tan Bayilik Sözleşmesinin İçeriği Hakkında Kimler Bilgi Alabilir

Bayilik sözleşmesinin içeriği hakkında sözleşme taraflarının bilgi sahibi olması esastır. Bu kapsamda, bayilik sözleşmesi suret ve içeriği ticari sır mahiyetindedir. Dolayısıyla üçüncü şahısların bunlar hakkında bilgi edinme talepleri Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamı dışında kalır. Bayilik sözleşmesi taraflarından biri konuyla ilgili yazılı dilekçe ve bu dilekçeyi imzalayanların yetkili olduğunu gösterir noter tasdikli imza sirküleri sunarak EPDK'ya başvurabilir. Bu takdirde konu hakkında başvuru sahibine yazılı bilgi verilir.

 

Bayilik Sözleşmesi Ne Zaman Yenilenir?

Taraflar sözleşmenin devam etmesini aynı sözleşme içinde yer alan bir şarta bağlamışlar ise şartın gerçekleşmesi halinde mevcut bayilik sözleşmesi geçerli kalır. Lisans tadil başvurusunda bulunulmaz. Bayilik sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesine rağmen taraflar sözleşme ilişkisinin devamını karar verirlerse, dağıtıcının tip sözleşme örneğine uygun, tek elden satış sözleşmesi niteliğinde yeni bir bayilik sözleşmesi yaparak EPDK’ya göndermesi gerekmektedir. Bayi bu durumda lisans tadil başvurusunda bulunmayacaktır. Bayilik lisansının sona erdirilmemesi için, aynı dağıtıcıyla yapılan yeni bayilik sözleşmesinin önceki sözleşmenin sona ermesinden itibaren üç ay içerisinde EPDK’ya sunulması gerekir.

 

Bayinin Dağıtıcısının Lisansı İptal Edilirse Bayi Ne Yapmalıdır?

Bayiler, bayisi oldukları dağıtıcının lisansının iptal edilmesi halinde, sözleşmenin feshini beklemeksizin başka bir dağıtıcı ile sözleşme imzalayarak lisans tadil başvurusunda bulunur. Dağıtıcısının lisansının iptalinden itibaren üç ay içerisinde dağıtıcı tadili başvurusu yapmayan kişilerin bayilik lisansı sona erdirilir. Bayiler, bayisi oldukları dağıtıcının faaliyetinin geçici olarak durdurulması halinde ise, dağıtıcının yeniden faaliyete geçmesini beklemeksizin, faaliyetinin geçici olarak durdurulduğu süre ile sınırlı olmak ve lisanslarını tadil ettirmek kaydıyla başka bir dağıtıcıdan akaryakıt temin edebilir.

 

Akaryakıt İstasyonları Arasında Mesafe Kısıtlaması Ne Şekilde Uygulanmaktadır?

Akaryakıt istasyonları arasındaki asgari mesafe kısıtlaması uygulamalarında, a) İstasyonun üzerinde bulunduğu yol isminin veya yol kodunun değil, yön esasının dikkate alınması; b) Şehirlerarası yolların üzerindeki akaryakıt istasyonları arasında on kilometrelik mesafenin aranması, c) Şehir içi yolların üzerindeki akaryakıt istasyonları arasında bir kilometrelik mesafenin aranması, d) Şehir içi yollar ile şehirlerarası yolların kesiştiği kesimlerde yer alan istasyonlar arasında en az bir kilometrelik mesafenin bulunması, e) Şehir içi yollar ile şehirlerarası yolların yukarıda açıklanan hususlar dikkate alınarak birbirlerinden ayrı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

 

Motorlu Kara Taşıtlarına Hangi Ürünler Bayiler Tarafından İkmal Edilemez?

Motorlu kara taşıtlarına akaryakıt türlerinden; yakıt nafta, gazyağı, jet yakıtı, fuel oil türleri ve ikmal edilemez. Diğer taraftan, akaryakıt haricinde kalan solvent, madeni ve baz yağlar, asfalt, solvent nafta ve benzeri petrol ürünleri ile atık yağlar, atık solventler, bitkisel atık yağlar ve bunların geri kazanımı sonucu elde edilen ürünler akaryakıt olarak satışa arz edilemez ve satılamaz, akaryakıt olarak bulundurulamaz ve/veya bu özelliği bilinerek akaryakıt olarak satın alınamaz, kullanılamaz.